Biz kimiz? Ötekiler kim? Bu soruların cevapları sanıldığı kadar kolay değil. Ya da bir başka bakış açısıyla, eğer noktaları doğru birleştiriyorsanız oldukça kolay bir cevabı var. Şimdi size uzun uzun bu soruların hikayesini anlatmadan önce, kendi cevabımı vereyim. “Öteki”, “biz” kavramını güçlendirmek için iktidarların ateşe attığı bir avuç insandan ibarettir. Demirci Oskiyan Sokağı’ndan* köşeyi dönüyordum. Evimiz bu sokaktaydı. Sonradan ne…
Türk aydınları özellikle 18. Yüzyıldan itibaren düşünsel modernleşme süreçleri içerisinde din konseptine ve onun uzanımlarına reformist yaklaşımlar getirmiştir. Bunu takiben din dışında toplumsal yapıya dair Kıta Avrupası’ndaki modernleşme süreçlerinin de bir sonucu olarak milliyetçilik ve ulusallaşma fikirleri de önemli hususlar olarak sürekli tartışılagelmiştir. Bu yazı bu süreçleri kronolojik sıkışmışlıktan kurtarıp laikliğin neredeyse bir asırdır yasal niteliğe sahip olduğu bu topraklardaki…
Dünden bugüne kavramsal olarak pek çok kez sosyal, ekonomik ve siyasal dönüşüme uğramış olan yurttaşlık olgusu birey ile devlet arasındaki ilişki üzerine kurulur. Michael Walzer bu kavramı, “bir siyasal topluluğun her bir üyesi” olarak tanımlamıştır.[1] Bu tanımdan yola çıkarak söyleyebiliriz ki ‘yurttaş’ sahip olduğu temel hak ve yükümlülüklerden dolayı hem siyasal toplumun ve devletin bir üyesi olma özelliğini taşır hem…
Yüzyılı aşkın ve herkesin en az bir kere kendine sorduğu bir soru. Tolstoy mu yoksa Dostoyevski mi? Bu soruya bir şekilde herkesi herkesle kıyaslayabilen, rekabete sokabilen bizim coğrafyamızda daha sık rastladığımı da rahatlıkla söyleyebilirim. Lafı çok uzatmadan konuya gelelim. Böyle bir kıyas sonucunda ulaşacağımız sonuç boş küme olacaktır. Çünkü ikisi farklı dünyaların yazarlarıdır. İkisi de edebiyat dünyasının belki de en…
Biyopolitika kavramıyla Foucault’nun anlatmak istediği, on sekizinci yüzyıldan bu yana yönetimleri, nüfus olarak ortaya çıkmış olan bir canlılar topluluğuna özgü durumların nasıl rasyonelleştiğidir. Nitekim nüfus istatistikleri, yönetimlerin nüfusu düzenleme girişimlerine yönelik bir bilgi nesnesi görevi görmektedir. Foucault, ölüm üzerinden kurulan bir iktidar biçiminin, on sekizinci yüzyıldan itibaren bedenleri tahakküm altına alma yoluyla sağlanmaya başlandığından söz eder. Ona göre bedeni tahakküm…
Pop Art, Batı kökenli bir akım. Orta Çağ’dan beri sanatsal oluşumların beşiği Batı medeniyeti. Bunun birçok sosyolojik, ekonomik, -günümüze bakacak olursak- politik sebebi olduğu inkar edilemez. Ama okuduğunuz yazının konusu bu değil. Amacım bazı kavramların okuyucu tarafından tanınması, hatırlanması ve ilişki kurabilecek bir düzleme tanık olunması; sonra birlikte bazı sorgulamalar yapabiliriz. Yirminci yüzyılın yarattığı bir toplum gerçeği var. Sert tüketici…